Ήσυχη κι όμως γεμάτη καρδιοχτύπια! Μικρή, μα πληρέστατη σε όλα! Τούτη η κουκκιδίτσα του ελληνικού χάρτη, ένα από τα πιο γραφικά νησιά του συμπλέγματος των Δωδεκανήσων με ανέπαφη ομορφιά και ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, θα σας κάνει να την ερωτευτείτε από την πρώτη ματιά… Η ομορφιά της, λιτή και αρχοντική ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σας καθώς το πλοίο μπαίνει στο λιμάνι. Μπροστά σας αντικρίζετε, σα ζωντανή ζωγραφιά, έναν από τους ομορφότερους και μεγαλύτερους νεοκλασικούς οικισμούς της Ελλάδας. Νεοκλασικά σπίτια βαμμένα σε έντονα, ζεστά χρώματα σκαρφαλωμένα στα πετρώδη απότομα βουνά του νησιού, αντανακλούν το ένδοξο παρελθόν της Σύμης, με παράδοση στη σπογγαλιεία, τη ναυπηγική και την ξυλογλυπτική.

Περιήγηση στο νησί των τριών Χαρίτων
Η πόλη της Σύμης εκτείνεται στο βόρειο τμήμα του νησιού και αποτελείται από δύο οικισμούς εξίσου όμορφους και γοητευτικούς. Την Άνω Σύμη (Χωριό) που απλώνεται ως την κορυφή του λόφου και τον Γιαλό, το ασφαλές λιμάνι του νησιού. Και οι δυο έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέοι οικισμοί.
Περιηγηθείτε στο λιμάνι, το καταφύγιο των ψαροκάικων, ιστιοπλοϊκών, ταχύπλοων και εντυπωσιακών κρουαζιερόπλοιων.
Εδώ μπορείτε:
να θαυμάσετε το επιβλητικό Δημοτικό Ρολόι του 1881 και το άγαλμα του διάσημου Συμιακού γλύπτη Κ. Βαλσάμη «τον Μιχαλάκη»- τον μικρό ψαρά με το καλάμι στο χέρι.
να πιείτε τον καφέ σας σ’ ένα από τα παραδοσιακά καφενεία της προκυμαίας, ενώ στις δυο κύριες πλατείες, του Κάμπου στον παλιό Ταρσανά και της Σκάλας, θα βρείτε τα περισσότερα καταστήματα.
να επισκεφτείτε το Ναυτικό Μουσείο, το οποίο βρίσκεται στην πλατεία του Κάμπου. Μέσα από τα εκθέματά του, θα ταξιδέψετε στα βάθη της ιστορίας και του μύθου και θα γνωρίσετε τη ζωή του συμιακού ψαρά, ναύτη και εμπόρου. Δείτε από κοντά τα ναυτικά εργαλεία και εξαρτήματα της παραδοσιακής σπογγαλιείας, όπως η καμπανελόπετρα αλλά και το σκάφανδρο, που έφερε ρήξη ανάμεσα στον παλιό τρόπο σπογγαλιείας και τον καινούριο.
να επισκεφτείτε τον Άγιο Ιωάννη, τη Μητρόπολη του νησιού, με το θαυμάσιο βοτσαλωτό προαύλιο και το πέτρινο καμπαναριό.
Θυμηθείτε: η καλύτερη ώρα για βόλτα είναι το απογευματάκι καθώς το φως του ήλιου εκείνης της ώρας, αναδεικνύει ακόμα περισσότερο τα χρώματα και την αρχοντιά της Σύμης.

Από το Γιαλό μπορείτε περπατώντας να φτάσετε ως τον Εμπορειό ή Νημπορειό, το δεύτερο λιμάνι της Σύμης, κουρνιασμένο στο μυχό ενός απάνεμου όρμου. Εδώ, θα συναντήσετε τα «Δώδεκα Σπήλαια», όπως ονομάζουν οι ντόπιοι τους δώδεκα υπόσκαφους θόλους, που κατά τη βυζαντινή εποχή πιθανώς χρησίμευαν ως εργαστήρια ζωγραφικής και γλυπτικής.
Οδηγηθείτε στην Άνω Σύμη μέσω μιας διαδρομής εκατοντάδων σκαλοπατιών, την επονομαζόμενη Καλή Στράτα. Αν κουραστήκατε, μην πτοηθείτε. Η θέα από ψηλά σίγουρα θα σας αποζημιώσει! Μικρά, πολύ μικρά σοκάκια, και η μοναδική, σε απόλυτη συμμετρία αρχιτεκτονική των σπιτιών θα σας μεταφέρει σ’ ένα παραμυθένιο κόσμο. Περπατήστε στο Χωριό και αφιερώστε λίγο χρόνο για να γνωρίσετε από κοντά τα θαυμάσια σημιακά αρχοντόσπιτα που θα σας επιβεβαιώσουν την ένδοξη πορεία των κατοίκων της. Αποτελούνται από δύρριχτες κεραμοσκεπές, περίτεχνα διακοσμημένα ταβάνια, νεοκλασικά διακοσμητικά στοιχεία στις πόρτες και τα παράθυρα, ενώ πολλά έχουν εκπληκτικά βοτσαλωτά δάπεδα. Τα ζεστά χρώματα στο εξωτερικό τους καθώς και ο πλούσιος ξυλόγλυπτος διάκοσμος στο εσωτερικό θα σας καταπλήξουν.
Παρατηρείστε τη χαρακτηριστική αρχιτεκτονική λεπτομέρεια, το φεγγίτη ή «μάτι του βοδιού», το στρογγυλό εκείνο παραθυράκι στη μετώπη του σπιτιού, κάτω από τη στέγη! Κάποτε, ήταν σε θέση να αποκαλύψει τη θέση της οικογένειας που κατοικούσε σε αυτό, ανάλογα με το σχέδιό του.
Στο υψηλότερο σημείο της Χώρας, στα δυτικά, θα θαυμάσετε τα απομεινάρια του Κάστρου των Ιωαννιτών Ιπποτών, με το έμβλημά τους να δεσπόζει στην είσοδο. Στο εσωτερικό του βρίσκεται η Παναγιά του Κάστρου.
Στην τοποθεσία Μύλοι, βρίσκεται το «Ποντικόκαστρο», πιθανώς προϊστορικός τύμβος, καθώς και τα απομεινάρια ανεμόμυλων, που κάποτε άλεθαν σιτηρά, σήμερα ωστόσο κάποιοι χρησιμεύουν ως κατοικίες. Πίσω από το ψηλότερο βουνό της Σύμης, με υψόμετρο 560 μ., αποκαλύπτεται η αθέατη πλευρά της, ένα μοναδικό σε αξία και ομορφιά δάσος από πεύκα και κυπαρίσσια.
Αξίζει να επισκεφτείτε τέλος το δάσος της περιοχής Κουρκουνιώτη, όπου έχουν αναστηλωθεί έντεκα πατητήρια από τα 120 που λειτουργούσαν παλαιότερα στο νησί, καθώς η Σύμη είχε ως τον 18ο αι. σημαντική παράδοση στην αμπελουργία.
Ιερά Μονή του Άρχοντα Μιχαήλ του Πανορμίτη
Σημαντικό αξιοθέατο της Σύμης αποτελεί το μοναστήρι του Ταξιάρχη Μιχαήλ του Πανορμίτη. Χτίστηκε στις αρχές του 18ου αιώνα στον ομώνυμο όρμο, στα νοτιοδυτικά του νησιού, σε τοποθεσία που συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Έχει θαυμάσιες βυζαντινές τοιχογραφίες και ξυλόγλυπτο τέμπλο, ενώ στο καθολικό της Μονής, (15ος αι.) δεσπόζει η εκθαμβωτική ολόσωμη εικόνα του Αρχάγγελου Μιχαήλ.
Κατά την επίσκεψή σας στο Μοναστήρι μην παραλείψετε να επισκεφτείτε δυο μουσεία, το Εκκλησιαστικό και το Λαογραφικό, όπου εκτίθενται αντικείμενα καθημερινής χρήσης και απεικονίζεται ο τρόπος ζωής στην Σύμη των παλαιότερων εποχών ενώ στη βιβλιοθήκη μπορείτε να δείτε από κοντά σπάνια Βυζαντινά χειρόγραφα.
Παραλίες Σύμης
Πανέμορφες και ανέγγιχτες, στην πλειονότητά τους βοτσαλωτές, οι παραλίες της Σύμης σας προσκαλούν να τις ανακαλύψετε. Κρυστάλλινα νερά, προκλητικά παιχνιδίζουν άλλοτε με πανύψηλους βράχους, άλλοτε με σκιές κωνοφόρων…
Δημοφιλέστερη παραλία του νησιού είναι η Νος, η πιο κοντινή από τον οικισμό της Σύμης και το Πέδι, προσβάσιμη με τα πόδια, με ταξί ή λεωφορείο.
Κολυμπήστε στην Νανού, από τις ομορφότερες παραλίες της Σύμης, με τα μεγάλα βότσαλα, το ολόλευκο εκκλησάκι και τα μεγάλα δένδρα, που σας προσφέρουν τη σκιά τους.
Η παραλία Μαραθούντα, ένας στενός όρμος με πεντακάθαρα κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά θα σας μαγέψει. Διατίθενται ξαπλώστρες και ομπρέλες, ενώ στο γραφικό ταβερνάκι μπορείτε να απολαύσετε το ουζάκι σας.
Στην παραλία του Αγίου Γεωργίου Δυσάλωνα, από την ομώνυμη εκκλησία που δεσπόζει σε απόκρημνο βράχο, θα βρείτε την καλύτερη αμμουδιά του νησιού. Οι απανταχού αναρριχητές, σημειώστε ότι μπορείτε να αναρριχηθείτε σε κάθετο βράχο 350 μ. με υπέροχη θέα!
Στο Νημπορειό, (15 ‘ με τα πόδια από το λιμάνι της Σύμης) μπορείτε να βρείτε μεγάλη παραλία με βότσαλο, ενώ στον Άγιο Νικόλαο, μια αμμουδερή παραλία με δέντρα είναι προσβάσιμη με τα πόδια από το Πέδι ή με καΐκι.
Όρμος του Πανορμίτη, ένας μικρός και απάνεμος όρμος είναι ιδανικός για κολύμπι σε συνδυασμό με εκδρομή στην ομώνυμη Μονή.
Η παραλία Μαρόνι, μια πολύ γραφική παραλία δυτικά της Σύμης. Σε αυτό το σημείο η στεριά στενεύει δημιουργώντας ένα νησάκι πάνω στο οποίο βρίσκεται ένα μικρό εκκλησάκι. Η παραλία είναι πολύ ξεχωριστή καθώς τα έλατα φτάνουν μέχρι τη θάλασσα και το χρώμα του νερού είναι ιδιαίτερα πράσινο.